Tài liệu ôn thi vị trí Phục hồi chức năng Đại học - Bệnh lý và vật lý triệu bệnh thần kinh cơ - Phục hồi chức năng bại não

Nội dung text: Tài liệu ôn thi vị trí Phục hồi chức năng Đại học - Bệnh lý và vật lý triệu bệnh thần kinh cơ - Phục hồi chức năng bại não

1. BAI 7: PHl)C HOI CHUC NANG B~I NAO I. MT)C TIEU 1. Trinh bay duoc dinh nghia.nguyen nhan gay bai nao. 2. Phan lo~i duoc benh bai nao thea th~ lam sang va rmrc dQ. 3. Trinh bay duoc cac mire cua sir phat trien binh thuong h~ than kinh trung U011gva nQi dung cac phan xa a tirng mire dQ. 4. Chuan bi va tiSn hanh kY thuat pha va phan xa va benh ly va tu thS b~t thuong cua tre bai nao, II. NQIDUNG 1. Dinh nghia Bai nao la mQt nhom nhirng r6i loan cua h~ than kinh trung U011gdo t6n thU011gnao khong tientrien gay ra do nhieu nguyen nhan anh huang van giai doan tnroc.trong va sau khi sinh dSn 5 tu6i, voi h~u qua bien thien bao gam nhirng b~t thirong v@van dQng, giac quan.tam than va hanh vi. 2. Nguyen nhan 7 L 2.1 Tnarc khi sinh - Benh t~t rna me mac phai trong ba thang d~u cua thai ki mang thai: cam cum n~ng, b~nh do cac viIus khac. - M~ m~c b~nh cac b~nh nhu: ti~u duang, nhiSm dQc thai ngh6n. Di truy@n (ySu t6 gia dinh). - Ch~n thu011g;m~ bi nga, bi m6 Cac tinh tr~ng cua thai dftn dSn thiSu oxy nao: day r6n qu~n c6 2.2 Trong khi sinh - Ng~t khi de. - Sang ch~n san khoa: de kho, de phai can thi~p (Forceps, Ventoux). - De non, d~c b.i~ttre can n~g duai 2kg thi dS bi b~i nao. 2.3 Sau khi sinh - Ch~n thu011gd~u, nao. 52
2. _ Xu~t huyet nao. _ U nao khong tiSn trien, _Nhi~m trung (viem nao, viem mang nao). _ B~t d6ng nhom mau giita me va con gayvang da nhan nao. _ ThiSu oxy do ngat mroc, ngQ dQc hoi (khi CO, C02 ) 2.4. Khimg ro nguyen nhiin 3. Phan loai 3.1 Theo thJ lam sang 3.1.1 Thi co cung: thirong g~p nh~t _ Tang cuong hrc co (khi ta v~n dQng g~p du6i tay chan thay kho, tre cirng lai va chong lai sire g~p du6i cua ta). _ Ban tay luon nam chat, _ Ban chan du6i cheo, cirng do. _ Phan xa gan xirong tang manh khi go bua phan xa vao g6i tre thi rung gi~t manh _ D~c biet tre khong cir dQng tirng khop rieng biet diroc (khong thS g~p c6 tay hay g~p g6i) tre v~n dQng ca khoi, than thS cirng do. 3.1.2 Thi mua vim: _ Da s6 dSu Ii~t til chi. (hai tay, hai chan) _ Hay bi diSc cr. t~n s6 cao _ Truang Igc co Iuc tang m~nh nhung Iuc giam, tre mSm ySu di _ Co mQt s6 Clr dQng vo y thilc, ban tay, ngon tay ngofuI ngheo nhu mua, nhu giun bo _.D~c bi~t tu thS d~u va c6 khong dinh: Iuon Iuon ng~t ngu5ng, g\lC , Bn xuong _ Mi~ng Iuon ha ra, dai rat chay ra 3.1.3 Thi thdt i1i~u:b~nh nhan khong diSu hgp dugc v~n dQng 53
3. - Truong hrc co luon yeu, tre dirng, ng6i khong virng vang - M~t thang bang, dang di nhu ngiroi say nrou 3.1.4 Th~phoi hop: Ph6i hop co cirng \161mua van 3.2. Theo mux: Up 3.2.1. Loai nhe _ Ngiroi benh ttr dap irng duoc cac nhu d.u hang ngay: di chuyen khong cAn tro giup, khong bi khiem khuyet vS tieng noi, benh nhan co kha nang dSn tnrong Loai nay khong cAn phuc h6i chirc nang 3.2.2: Loai vita _ Benh nhan thieu kha nang tuc ham soc va di chuyen, co khiem khuyet vS tieng noi. Nguoi benh cAn duoc phuc h6i clnrc nang 3.2.3. Loai nang _ Kha nang nr cham soc, di chuyen cua ngiroi benh r~t kern. Ngiroi benh phai duoc phuc h6i chirc nang T 54
4. 4. Phat tri~n binh thuOng cua he thin kinh trung IfO'ng 4.1. Cac mtec phat triin binh thuirng M.rc truimg K~t qua IDUC thanh ciia Muc phat tri~n phan x~ tUO'Dg .rng , phat tri~n h~TKTW vin dQng • Loai khdng chan - Cdc phan xa SO' khai: ~ ~ ~ ~ ~N~ms~p Tuy song + Phan xa thu hoi g~p , ~ =~~ ~Namngua + Phan xa b~t du6i + Phan xa du6i cheo - Phan xa truong luc co khong iloi xung: + Phan xa truong hrc co doi xirng + Phan xa me dao truong lire sap , Than nao ~ ~ ~~ ~Bo,ngoi + Phan irng lien hQ'P + Phan xa nang dO'hfru hieu + Phan xa nang dO'vo hieu Loai bAn chan - Cdc phdn xa chlnlt the: + Phan xa tu the khang trong I\fC co Nao gifra + Phan xa tu the than tren than DUng, di ~ ~ ~ + Phan xa me dao tren dau + Phan xa tu the khang thi giac + Phan xa loai luang cu Loal hai chan - Cac phan {mg thang bang: Vonao + Phan Ung thang bang a tll.the nani ngua DUng, di ~ ~ ~~~~ ~ + Phan Ung thang bang a tu. the nam sap, quy, ngoi, dUng, bu6c b~p bSnh .4.2. Npi dung cac phiin XII u timg muc: 1)(0 ~ fP_()1< , - 4.2.1. Phan xt;l thu hoi ggp . - Tu thS kham: B~nh nhan n~m ngua, hai chan du6i - Kich thich phan x~: Kich thich vao long ban chan - KSt qua: (-) Tre khOng thay d6i vi tn 55
5. (+) Chan bi kich thich co len - Danh gia: + Binh tlnrong (+) a tre til 0 d~n 4 thang tu6i + Tren 4 thang tuoi (+) la diu hieu cham phat trien 4.2.2. Phan xa dubi cheo - Tu thS kham: Benh nhan nam ngira, hai chan du6i thang _Kich thich phan X~: Gffi nhe mat trong dui cua mQt chan hoac kich thich nhe vao long ban chan til got dSn cac ngon chan con chan kia giu du6i thang - KSt qua: (-) NSu 2 chan khong thay d6i (+) NSu chan d6i dien voi chan bi kich thich 6 nr thS khep, xoay trong, ban chan g~p m~t long - Danh gia+ Binh thuong (+) til 0 dSn 2 thang tu6i + Tren 2 thang tu6i (+) la diu hieu cham phat trien 4.2.3. Phan xa bdt dubi - Ttr thS kham: Benh nhan nam ngira, met chan g~p, mot chan du6i - Kich thich phan xa: Kich thich vao long ban chan g~p - KSt qua: (-) Chan bi kich thich vftn g~p (+) Chan bi kich thich du6i - Danh gia: + Binh thuong (+) til 0 dSn 2 thang tu6i Lr + Tren 2 thang tu6i (+) la diu hi~u ch~m phat triSn . ~ ~ ~t (6' ~(\ ~ / , , ~, Ut.2.4. Phan l truanXfl1!c co khong tloi xzmg - Tu thS kham: B~nh nhan n~m ngua, du6i tay du6i chan - Kich thich phan X(;l: Xoay dAusang mQt ben _KSt qua: (-) Khong co phan Ung cua chi nao v6i kich thich (+) Khi tay va chan phia ben m~t tre du6i trong khi tay va chan ben d6i di~n g~p - Danh gia: + Binh thuemg (+) til 0 - 6 thang tu6i 56
6. + Tren 6 thang (+) la d~u hieu cham phat trien 4.2.5. Phdn xa truong luc c6 d6i xung - Tu thS kham: Benh nhan quy bBn dj~m - Kich thich phan xa: Nang va du6i ddu tre - KSt qua: (-) Khong co phan irng cua chi nao voi kich thich .(+) Hai tay tre du6i thang va hai chan g~p - Danh gia: + Binh tlnrong (+) tir 0 dSn 6 thang tu6i + Tren 6 thang tu6i (+) la d~u hieu cham phat trien 4.2.6. Phan xa me dao truong luc sdp ngira - Tu thS kham: Benh nhan n~m s~p, ddu 6 vi tri trung gian - Kich thich phan xa: N~m s~p - KSt qua: (-) Khong tang tnrong hrc g~p, dfiu nang du6i v@phia lung, tay du6i (+) Tre khong thS nang dfiu tron v@phia lung duoc - Danh gia: + Binh tlnrong (+) tir 0 - 4 thang tu6i + Tren 4 thang tu6i (+) la d~u hi~u ch~m ph<it triSn 4.2.7. Phiin ~q, nang aiY hiiu hi¢u - Tu thS kham: B~nh nhan tu thS dUng - Kich thich phan x~: Nhun ep nhi@u lfin long ban chan tre - KSt qua: (-) Khong tang truang Igc, chan g~p l~i (+) Tang truang Igc, du6i m~nh hai chan - Danh gia: + Binh thuOng (+) tir 3 - 8 thang tu6i + Tren 8 thang tu6i (+) la d~u hi~u ch~m ph<it triSn 4.2.8. Phiin xq, chinh thi c6 - Tu thS kham: B~nh nhan n~m ngua, ddu 6 vi tri trung gian, tay chan du6i th~ng '7 ,
7. - Kich thich phan xa: xoay diu tre sang mQtben - K~t qua: (-) Than minh khong xoay (+) Than minh xoay cling mQ~huong voi delusang phi a m~t - Danh gia:·· + Binh thirong (+) tir 0 - 6 thang tu6i + Tren 6 thang tu6i (+) la d§.uhieu cham phat trien 4.2.9. Tu thi khdm trong lice thi giac - Tu th~ kham: B~ benh nhan trong khong gian a tu th~ nam ngira - Kich thich phan xa: Nam ngtra - K~t qua: (-) BelUni, khong nang len diroc vi tri binh thirong (+) Belu nang len cao, mat phang dung, mieng n~m ngang - Danh gia: + Binh thirong (+) tir 6 thang tuoi dSn hSt doi + Tren 6 thang tu6i (-) la d§.uhieu cham phat trien 4.2.10. Phan ung thdng bang a tu thi ndm ngua - Tu th~ kham: Benh nhan nam ngira tren t§.mvan thang, chan tay du6i - Kich thich phan xa: Nghieng t§.mvan - KSt qua: (-) BelUva ngvc khong chinh th~, khong co phan lIng thang b~ng hay tv v~ (+) Co chinh thS delu va ngvc, tay du6i chan dang a phia nang len, phan lIng tv v~ phia th§.p - Banh gia: + Binh thuang (+) tir 6 thang tu6i d~n h~t dai + Tren 6 thang tu6i (-) la d§.uhi~u ch~m phat triSn 4.2.11. Phim Ung thang bang a tu thi nam sdp - Tu th~ kham: B~nh nhan n~m s§.ptren t§.mvan th~ng, chan tay du6i - Kich thich phan x~: Nghieng t§.mvan _- - K~t qua: (-) Belu va ngvc khong chinh th~, khong co phan lIng thang b~g haytvv~ 58
8. (+) C6 chinh thS dftu va ngirc, tay du6i chan dang 6 phia nang len, phan irng tv v~ phia th~p - Danh gia: + Binh thuong (+) tir 6 thang tu6i dSn hSt dffi + Tren 6 thang tu6i (-) If! d~u hieu cham phat trien 4.2.12. Phdn ung thdng biing iJ tu thi ". quy • - Tu thS kham: Benh nhan quy b6n diS~ - Kich thich phan xa: Nh~c nghieng dua tre sang mQt ben - KSt qua: (-) Dftu va nguc khong chinh thS, vfrn gill nguyen vi tri (+) C6 chinh thS dAuva nguc, tay va chan phia nang: du6i dang. Phan irng tu v~ phia th~p. - Danh gia: + Binh thirong (+) tir 8 thang tu6i dSn hSt dai + Tren 8 thang tu6i (-) la d~u hieu cham phat trien , ~ , " "",. , 4.2.13. Phan ung thong bang iJ tu the:. ngoi - Tu thS kham: B~nh nhan ng6i - Kich thich phan Xc;t: Keo dua tre sang mQtben - KSt qua: (-) DAu va nggc kh6ng tv chinh thS, kh6ng c6 phan (mg thang bAng, tv v~ (+) C6 chinh thS GAuva nggc, tay va chan phia nang: du6i dang. Phan (mg tg v~ phia keo. - Danh gia: + Binh thUOng(+) tiI 10 - 12 thang tu6i dSn hSt dai + Tren 12 thang tu6i (-) la d~u hi~u ch~m phat triSn 4.2.14. Phizn Ung thang biing khi buac - Tu thS khcim:B~nh nhan dUng, gill phftn phia tren ccinhtay cua b~nh nhan - Kich thich phan x~: DAydua tre sang mQtben - KSt qua: (-) Dftu va ngvc kh6ng tv chinh thS,_kh6ngbu&c sang mQt ben dS duy tri thang bAnghay tv v~ 59
9. (+) Co chinh thS dftu va nguc, chan biroc sang mot ben dS thang b&ng - Danh gia: + Binh tlnrong (+) til' 15 - 18 thang tUf,idSn hSt doi + Tren 18 thang tuf,i (.,.)la dftu hieu cham phat trien 5. D~D hieD nhan bi~t so-m 5.1. Tre bu s~c, 9u kh~ khong mut duoc hoac dAyluai ra 5.2. Tre Qhat triSn ch~m so voi cac tre khac 5) Ngay til' hie moi de ra tre m@mnheo 5.~. Dftu tre bi ru, khong ngang len dtroc 5j Cha me thuong kho bS ~m, cham soc 5.~ Tre thay df,i tinh tinh thftt thuong 5.J- Tre nghe- kho, nhin kho 5.8. Co thS co dQng kinh 6. Phuc hBi chrrc nang 6.1. Nguyen ttic - Phuc h6i sam, toan dien va phuc h6i clnrc nang dua vao cong d6ng 6.2. Lien quan giua biJu hi?n lam sang va ph,!c h8i chtrc nang TrU'O'ng Kha nang , Th~ bao nao M1}c 'dich phuc hoi chirc nang IIfC CO' v~n dQng 1. Giam tnrong lire co xuong Luon tang 2. Tang ctrong v~n dQng, pha va, ire ThS co ctrng Luon giam, kern m~nh chS cac phan x~ b~nh Iy 1. Dieu chinh twang Ivc co . Luc tang V~n dQng lung 2. Giam bat v~n dQng b&ng cac diSm Themua van luc giam tung, vo thuc chu chBt 60
10. 1. Tang cuong 19c co bang cac bai t~p ThS thftt diSu kich thich Luon giam Kern va mem nheo 2. DiSu chinh kha nang thang bang , 6.J. Cac kY thuii:t phflC hai chfrc nang t L - 6.3.1. Thico cung • - Di~n tri lieu - DiSu chinh tu thS bftt thirong tay va chan tre co cirng - Hoat dQng tri lieu duoc cac hinh thirc tro choi diroc ap dung dS cai thien chirc nang cua tay chan - Huang d§n gia dinh tre bai nao rnQt sa Icy thuat phuc hBi chirc nang tai nha: + BS nach, diu, chem lot giwuxa hai chan + Cho nam vfing du dua ( - T~p cho tre ngang, xoay dAu bang dung cu, dB choi hoac b~ng chinh ngiroi than: + T~p xoay va l§y + T~p ngBi bang each keo giang hai chan ra xa +Tap dirng quay cac phia lfty dB v~t 6.3.2. Thd mua vim - DiSu chinh tu thS bftt thuang cua tay va c6 - T~p luy~n cli dQng hfiu hi~u va diSu hqp - Huang d§n gia. dinh tre rnQt sa ho~t dQng vui choi qua cac te thS 6.3.3. Thd that ai~u - T~p thang b~ng trong cac tu thS ng6i, bo, dUng, di qua cac dl,lng Cl,l:bl,lc g6, ban b~p benh, cAu khi. T?p luy~n gia tang 19c co qua cac tro chai, huang d§n gia dinh rnQt sa ho~t dQng t~i nha. - Huang d§n gia dinh tre rnQt sa ho~t dQng vui choi qua cac tu thS 6.3.4. Thdph6i h9P - Tuy thea truang hqp cua tre rna ap dl,lng cac Icy thu~t t~p luy~n cho thich hqp. 61
11. 6.4. Huang dan cho tre va gia dinh ctu: hoa: a{jng trong sinh hoqt - Vi tri d~t ngu - Vui choi - M~c quarrao Lam dung cu trogiup - Cho an uong - Tre tv t~p luyen - T~pnoi - V~ sinh t~m rna -BS~m 6.5. KjJthuljt ptui viJphiin XI} binh [yva tsr thi hat thuang 6.5.1. Ky thuat diSu chinh nr thS tay co dien hinh a th~ co cirng 6.5.2. Ky thuat pha va phan xa du6i cheo a thS co cirng 6.5.3. Ky thuat pha va nr thS tay co di~n hinh a th~ mua van 6.5.4~Ky thuat diSu chinh dau vS vi thS trung binh 6 5.5. Ky thuat tao thuan nang dau - than tre bai nao 6.6. PHCN hdng ngoai khoa: all'tfc ap dung trong cdc truirng hlfP sau 6.6.1. Co rut nang va phai tien hrong duoc sau khi phau thuat tre se tat han 6.6.2. Tre da di duoc nhung vi m6i buac di co rut tang len 6.6.3. Chu y: NSu tre dUng chua vfrng, chua thang b&ngphftu thu~t se kh6ng co kSt qua 62