Tài liệu ôn thi vị trí Phục hồi chức năng Cao đẳng - Phần 1 - Nhiệt trị liệu

Nội dung text: Tài liệu ôn thi vị trí Phục hồi chức năng Cao đẳng - Phần 1 - Nhiệt trị liệu

1. NHI:¢T TRI LI¥U 1. J)~I CUONG - Nhiet da duoc dung d~ chua benh til thai c6 xira, trong y hoc dan gian cua m6i mroc d€u con truyen lai nhtrng phuong phap d~p nong, d~p lanh. o Vi~t Nam co each chuom nong bang gach nung, vo be rach rang nong d~ chua m€ day, dau bung, kho tho. Hay xong hoi nong bang cac loai la thorn nhu: La tre, la buoi, huang nhu, sa vv d~ tri cam cum hoac boc gach nung trong la ngai d~ chua cac benh khop, Ngoai dung nhiet nong d~ di€u tri, ngiroi ta con su dung nhiet lanh nhir d~p khan lanh, mroc da khi bi dau dAu, say song, s6t cao. - Til mra sau th€ kY 19 tro lai day, nho co khoa hoc v~t ly, ly sinh phat tri~n nen phirong phap dieu tri nhiet co co sa khoa hoc virng chac. - Trong di€u tri nhi~t thuang dung mQt s6 ch~t trung gian d~ truy€n nhi~t vao ca th~ nhu: Nu6c, parafin, bun, cat, mu6i vv Khi dung cac ch~t nay ngoai tac d\mg truy€n nhi~t con co tac dVng ca hQCkern theo. 2. T.AC DVNG eVA NHI:¢T 2.1. Tae d1}ngella nhi~t nong - Gay gian m?ch mau, gia tang lUll luqng tuAn hoan. - Tang chuy~n hoa, tang bai ti€t dich. - Tang kha nang thl!c bao va khang th~. - Tac dVng giam dau va gian ca. - Tac dVng len h~ thAn kinh. 2.2. Tae d1}ngella nhi~t l~nh - Lam co m?ch, S\I co m?ch co tac dVng lam giam phu n€, giam nhu cAu dinh dUOngtrong cac mo, giam th\Ic bao, giam t6c dQ d~n truy€n thAn kinh. - Co tac dVng giam dau, thu gian ca. 2.3. Chia dQnong l~nh - R~t l?nh: 1 - 13°C - L?nh 14 - 18°C 173
2. - Mat 19 - 27°C - Trung binh 28 - 35,5° -Am =Nong - RAt nong 41 - 46° 3. cAc PHUONG PHAp DIEU TIq NHItT THONG THUONG Trong v~t ly tri lieu thuong su dung cac phuong phap nhiet nhu: H6ng ngoai, laser, song ngan, sieu am, mroc, parafin, cat, bun, muoi Trong pham vi bai nay chi gioi thieu 2 phuong phap thirong duoc ap dung di~u tri: parafin va nuoc. 3.1. Di~u tr] nhi~t nong bing parafin Parafin la mQt h6n hop Hydrocacbua, la san pham cua dfiu mo, co cong thirc hoa hoc CnH2n+2• Parafin dung trong y hoc la loai trung tinh, mau trang, khong gay tac dung hoa hoc, Dac tinh cua Parafin la co dQ nong chay thAp. Khi nong chay thi hut nhieu nhiet, khi tro lai dang d~c thi tra lai nhiet cho moi tnrong xung quanh. Khi d~p tren da nhiet dQ cua parafin tit 40°C- 45°C va gift 6' nhiet dQ nhu th€ su6t trong thai gian di~u trio Khi nguoi dan, Parafin ep vao mat da nhir mot cai bang ch~t lam cho nhi~t co th€ truy~n sau va xa trong ca th€. D~c tinh thu hai la s\!'truy~n nhi~t ch~m nhung s6 lUQ'ngnhi~t duQ'c truy~n 100. Nhi~t parafin tac dQng chu y€u vao cac di€m cam th\l nhi~t cua da t~o nen nhiing phan (rng toan than va t~i ch6. Du6i tac d\lng cua nhi~t nong lam cho tufin hoan t~i ch6 tang len, tang kha nang dinh duOng, tang chuy€n hoa, lam giam dau, thu giful ca. Parafin su d\lng rAtti~n lQ'i, mi€ng parafin dong d~c rAt m~m deo, do do co th€ ap sat mQi vung da 16i 15m va co nhi~u cach thuc d€ su d\lng ti~n lQ'icho tUng vung ca th€. D~c bi~t Parafin khong dQc, khi d~p len da rAtit gay dj ung. Thai gian d~p Parafin khoang 30 d€n 40 phut/lfin, mQt dqt tit 15 d€n 20 lfin. 174
3. Khi d~p Parafin: Parafin diroc lam nong chay bang phuong phap dun each thuy d€ Parafin khong bi gion do nhiet. Sau do d6 parafin nong chay ra khay (kich thiroc cua khay to, nho roy thuoc vao vung co th€ di€u tri), Parafin nguoi dAn va b~t dAu dong lai 6 lop vo nhung 6 ben trong vfin Ia th€ long va giu nhiet, dung nilon boc mieng parafin lai va d~p cho benh nhan, hoac nhung tnrc tiep vung chi th€, vi tri g6 gh~ vao parafin long, hay quet parafin len vung co th€ di~u trio Co th€ cho parafin vao cac tui chAt deo polysteron chiu nhiet d<)cao khong bien dang, 3.1.1. Chi i1inh - Phu n~ bam tim sau bong gan, cirng khop, teo co do moi nguyen nhan, - Viern man tuy xuong, viem xuong, viem khop man tinh va ban cAp. - Seo xo dinh, seo cirng do tang sinh t6 chirc. - Cac v€t loet, v€t thuong lau lanh. - TruOng hQ'Pbi dau do dinh trong 6 hl,mg sau viem ho~c sau phfiu thu~t. - Viem b<)ph~n sinh d1,lcnu. - Viem dau day thAn kinh ngof,libien, r6i 10f,lntuAn hoan ngof,livi. 3.1.2. Chang chi i1inh - Cac truOng hQ'Pchay mau. - Ungthu. - Nguai co th€ trf,lng suy ki~t. - S6t cao, viem giai dOf,lnco mu, nhiem khuAn cAp. 3.2. Di~utri bAng nU'(Yc. 3.2.1. Ngam nll'UC tolm than. * Ngdm nuac nang. - Tac d1,lng: Tang tuAn hoan ngof,li vi, tang nhjp tim, giam dau, giam co cung. - Ky thu~t: Nhi~t d<)nu&c khoang 37°C - 380C, thai gian ngam 20 - 30 phut. K€t thuc di~u tri lau b~ng khan mat. 175
4. _._- - Chi dinh: Viem khop, viem dau day than kinh ngoai bien, dung d~p do chan thirong, dau do co th~t co quan tieu hoa va tiet nieu, - Chong chi dinh: Ngtroi benh suy kiet, cao huyet ap, xo cirng dong mach, basedow, dong kinh, benh tim, r6i loan cam giac nong lanh, * Ngam nude lanh. - Tac dung: Lam cham nhip tim, nhip tho cham va sau, tang huyet ap, ha s6t va kich thich an uong cua nguoi benh, - Ky thuat: Ngam mroc lanh 10 - 26°C, thai gian 4" - 3 phut, co th8 ket h9'P voi xoa bop trong khi ngam. - Chi dinh: Chong phu n€, tao bon, giam tnrong hrc ca. - Chong chi dinh: R6i loan tam thfin, ngiroi benh bi suy kiet, thieu mau, cao huyet ap, viem than, Iiet cirng, tao bon. 3.2.2. Ngiim nuoc timg ph lin Ap dung tren benh nhan co chi dinh di€u tri cvc bQ. * Ngam lay vao nuac tim: nu&c & nhi~t dQ 34 - 36°C sau tang len 43°C. Thai gian ngam 20 phiIt. Tac dvng gay gHln m~ch, giam dau, giam co c(rng, viem dau day thfin kinh ngo~i bien. * Ngam chan vao nuac tim: Nhi~t dQnu&c 37 - 38°C sau tang len 43°C, thai gian ngam 10 - 30 phiIt. Chi dinh trong cac truang hqp giam dau, giam xung huyet, thu gian ca, dau day thfin kinh, chfin thuang, bong gan, tr~t kh6p sau giai do~n cfip. * Ngam nuac nang 19nh xen k€: Co tac d\mg gia tang tufin hom dinh duOng, thu gian ca. Chi dinh trong cac truang hqp: R6i Io~n tufin hoan ngo~i vi, ra m6 hoi tay, m6 hoi chan, viem kh6p, sung dau do tr~t kh&p. - Ky thu~t: Dung mQt thung nu&c nong khoang 43°C va mQt thung nu&c l~nh khoang 16°C. Ngam VaGnu&c nong 4 phiIt, nu&c l~nh 1 phiIt xen ke 5 - 6 Ifintrong thai gian di€u trio - Ch6ng chi dinh: Thi8u nang dQng m~ch vanh, xa c(rng dQng m~ch, dai thao duang. 176
5. * Tam kit h(1JJvoi kich thich co hoc: - T~m b6n xoay: nhiet d9 mroc 37 - 40°C. Chi dinh trong cac tnrong hop chan thuong, bong gan, viem dau day than kinh ngoai bien, cac benh viem khop man tinh. - T~m voi phun: Dung voi co dieu chinh nhiet d9 va ap suat: Voi nong: Nuoc co nhiet d9 38 - 46°C, thai gian dieu tri: 3 - 5'. Tac dung: giam dau, giam kich thich, giam co th~t. Voi trung tinh: Niroc co nhiet d9 33 - 36°C, thai gian dieu tri: 3 - 5'. Tac dung: Lam giam kich thich thAn kinh, an than. Voi lanh: Nurre co nhiet d9 21 - 10°C. Dung sau t~m nong co tac dung giam bai ti~t m6 hoi. Chong chi dinh: Xo cirng dong mach, cao huyet ap, phinh tinh mach.x - Tui mroc nong: Nuoc nong diroc dung trong chai hoac tui kin, Ifiy vai boc lai chuom VaG ch6 dau. Tac dung gay thu gian co, giam dau. - Chuam l~nh: Co tac d\mg co m~ch, giam xung huy~t, cAm mau, giam dau, giam co th~t, h~ s6t. Thai gian chuam I~nh my thu9C VaGtung b~nh nhan. 3.2.3. Tai biin * Nhi?t nang: - Bong do nu6c qua nong. - Nguai b~nh ki~t suc do ngam nu&c nong qua Iau, truy, m~ch (choang vang, kho chiu, bu6n non, m~ch nhanh, HA t\1t). ue phong tai bi~n nen cho b~nh nhan u6ng nu6c pha it mu6i. * Nhi?t lqnh - Nhi€m I~nh, bong I~nh (do chuam da I~nh qua Iau), nUt ne da ho~c co th€ nguai b~nh bi ngfit siu. 177
6. 4. KETLU~N Nhiet tri lieu la mot phuong phap di€u tri vat ly co tac dung t6t, d~ su dung, co th€ ap dung (1 trong Benh vien hoac tai gia dinh, mang lai hieu qua cao trong di€u tri benh. 178