Tài liệu ôn thi vị trí Hình ảnh y học Cao đẳng - Kỹ thuật X-quang có dùng thuốc cản quang - Kỹ thuật chụp tử cung. Vòi trứng

Nội dung text: Tài liệu ôn thi vị trí Hình ảnh y học Cao đẳng - Kỹ thuật X-quang có dùng thuốc cản quang - Kỹ thuật chụp tử cung. Vòi trứng

1. KY THUAT. CHUP., TIT CUNG - VOl TRirNG (ThiJ'i gian: 2 liil) Ml)C TJEU I. Kd duac cac chi dinh va chong chi dinh chup tu cung - voi trtmg. 2. Trinh bay duac kjJ thudt chup. 3. Neu duoc mot s6 hinh anh benh l.v thuang giip. 1. cAc CHi BINH vA CHONG CHi DINH CHl)P TlJ CUNG - VOl TRUNG - Chup thong thirong bQ phan sinh due nhtr chup X quang thuong quy, sieu fun chi cho th~y cac hinh voi hoa b~t thuong vung tieu khung, dung cu tranh thai. - Sieu fun thi r~t t6t d~ danh gia, kich thircc, tu th~ til cung, du true am nhung sieu fun r~t han ch~ trong tham do voi tnrng vi du tnrng co thong, co bi u mroc, ir mil voi tnrng khong, - Muon th~y d~y dil chi ti~t ck phai dung d~n cac ch~t can quang nhu trong ky th~t chup h~ ti~t nieu, ngoai cac phirong phap chup d(>ng mach, tinh m1;lchtic cung, bam hoi vao 6 bl,lng, nguaj ta con dung ch~t Iodee d~ ch\lp tic cung voi trung. - Ky thu~t chl,lp tic cung - voi trung IIiky thu~t di~n quang duy nhgt d~ nghien Clru giai ph§.u cila bu6ng tic cung, voi trlmg. Vi v~y cac chi dinh chl,lptic cung nhu sau: 1.1. cAc CHi f)JNH - V0 sinh nguyen phat ho~c thu phat. - Chay mau tic cung. - Cac kh6i u trong ti~u khung (n€u nhu sieu fun khong dil thong tin d~ ch~n dmin). - B~nh nhan co ti~n st!, say thai lien ti~p. 1.2. cAc CHONG CHi f)lNH - Ch6ng chi tuy~t d6i la co thai va nhi~m khu~n sinh dl,lcdang ti@ntriSn. - Chay mau qua nhi~u co th6 pha.i ngUng thiI thu?t. 2. KY THU~ T TIEN HANH 2.1. CHuAN BJ B$NH NHAN - Ky thu~t nay phai th\fc hi~n sau khi s1;lchkinh trong vong 10 ngay d~u tien k~ tir ngay d~u th~y kinh. Di~u nay chopbep tranh duqc thiI thu~t (y phl,lnil b~t d§u co thai. - Trong truemg hqp co r6i Ioemkinh nguy~t thi mQt nghi~m phap quan tJ'9ngIa phai lo?i trir co thai bkg sinh ho~c bkg sieu am nhu tht! HCG (Human chorionic gonadotro - fin). - Tru6c khi chl,lp phai chAc ch~n r~ng b~nh nhan khong chvP can quang duang tieu hoa truac do it hom. - f)~ tnln an b~nh nhan co th~ dung l11(>tli~u thu6c an thk nhy. - Thl,ltthao s1;lch. - V~ sinh fun d?o tru&c 2 ngay. 34
2. 2.2. CHuAN BJ Dl)NG CV - Tham kham tieu khung. - MOt rno vito - Kep Kocher, kep pozzi - Dung cu barn thuoc can quang. - Khay dung dung cu chup. - Thiroc do nr cung. - HOp gac. - 1 IQthuoc do. - 1 IQd~u parafin, - 1 6ng thuoc can quang. 2.3. THU6c CAN QUANG - Lipiodeol khong lam benh nhan dau va r~t can quang nhung co nhi~u nhuoc diem nhung hien nay it dung. - Ch~t lodee hoa tan trong mroc nhu Telebrix cho thAy ro ch iti~t va co th~ dung duoc trong khi benh nhan ra huyet do t6n thirong a niem mac, vi th~ r~t co ich trong viec chan dean vo sinh. 2.4. TIEN HANH KY THU~T - Benh nhan nam ngira tren ban phu khoa. - Kam xac dinh tir th€ tu cung, sau do d~t mo vit. - Lau c6 nr cung bang thu6c do va d~t thuoc do tir cung dS xem huang va chieu sau ua bucng nr cung. - Dung kep dai d~ c6 dinh nr cung. - Bam thuoc dn barn h€t hai trong 6ng thong c~m vao d~u 6ng tiem co thu6c can uang vi hai co th~ lam chfut doan sai. Phii thich nghi m~t trong bu6ng ch\lp vi phii thea doi tren man huynh quang thu6c vao tu cung va ch\lp ngay khi th.1y h1nh nghi nga t6n thu011g. Vi~c chi€u X quang Iuc nao nen ch\lp la r~t quan trQng vi th~ nhi~u tac gia khuyen chi barn thu6c vao bu6ng tu cung khi nao b~nh nhan da n~m tren ban may. Cftn phai barn thu6c th~t ch~m, theo doi thu6e can quang v.ao tu cung. qua voi tning vao 6 b\lng. NgUng bam thu6c khi b~nh nhan bu6n non va keu dau. Ap h,c bam chi tui 30 em Hg va n~u sau 5 phut thu6c khong qua voi trung mui co th~ k~t lu~n sa bQ Ia t~c. 2.5. PHU'ONG PHAp CHVP - Ch\lp timg phim rieng bi~t. + MQt phim th~ng khi cho it thu6c (d~ nghien cuu niem m~c). + MQl phim chl,lp th~ng khi dfty thu6c vc'rican quang ccl hai voi trung. + Cftn chl,lp th~ng phia In?t va nghieng ho?c ch~ch n€u nghi ngcy tiTcung bi l~ch ho~c d6 ra tnr6'c ho?c d6 ra sau.
3. - Nghiern phap Cotte dung d~ ki~m tra S\I thong sU6t cua voi tnrng trong benh vo sinh, mot phim da: chup toan b9 tieu khung sau 24 gio n~u ch~t can quang thuoc loai Lipiodeol. Voi Iodee hoa tan trong mroc chi sau 15 - 30 phut thuoc da:vao diroc 6 bung, vi vay co th~ chup kiem tra sau 2 gio. 2.6. cAc TAl BIEN DO CHl)P Ttl' CUNG VOl TRUNG, - Di irng voi thuoc can qaung (it gap). ) - Thung tu cung la hau qua cua dong tac vung v~, tho bao. - Va voi tnrng do viern man tinh hoac bi (r mroc. - Thu6c bam diroi ap hrc cao d;rtcbiet Iii.trong chirng tu cung be, thuong lam cho thuoc vao mach mau, D~ khac phuc cac tai bien tren dn phai tuan thu chat che vo khuan khi lam thu \ thuat va ton trong cac chong chi dinh co th~ tranh duoc tai bien nhi~m khuan. (viem ti~u khung - phuc m~c). \ 3. cAc KET QuA BiNH THUO'NG vA BtNH LY 3.1. KET QuA BiNH THU"ONG - Tu cung: + Ong trong tu cung hinh thoi, ba co nhi~u khia (1ngum chua sinh. + Eo phk th h~p, dai 10 - 15 mm. + Bu6ng tu cung hi~ tam giac khi nhin th~g, m6i c~nb khoang Scm, nhin nghieng co hinh qua Ie va thuemg g~p v~ phia tru&c d6i vm 6ng c6 tir cung. - Cac voi trlmg: Do~ khe m~ch trong thanh 16 dai 3 - 4 cm. 3.2. KET QuA BJ;:NH LY 3.2.1. Cae di d~ng bim sinh Sv t6n t~i cua vach gifra m9t ph~n hay hoan toan cua m9t hay hai bu6ng til cung, cua 1 bay 2 c6 ill cung cho phep x~p thanh cac lo~i tir cung co vach boan tofm hay khong hoan toan, tir cung hai sUng hai c6, hai sUng 1 c6. 3.2.2. Dj t,t vi vi tri tir eung DiSu nay duQ'c khimg dinh tren pbim ch\lp nghieng phan bi~t nga sau, g~p sau, nga tru&c, g~p tru&c l~ch sang ben (nh~n 4inh tren phim ch\lp th~ng) thucmg lien quan tm S\f d~y cua m9t kh6i trong ti~u khung. 3.2.3. Cae u tii' eung - Cac u lanh tinh (thuemg g;rtp). + Cac polyp niem m~c hay polyp n9i m~c. Chung thuemg c6 d~ng rn9t hinh khuy~t trem dSu chung thuemg co cu6ng va khong anh huemg dSn bu6ng tll' cung. + Cac u xa co th~ dan d9C ho;rtcnhi~u v~ giai phiu co th~ (y 3 vi trL * U xa duoi niem m~c, kh6ng cu6ng ho;rtcco cu6ng cho cac hinh khuy~t trcm trong bu6ng tli cung. * Cae. xo' ke. Thu(1ng gay tang th~ tich bu6ng til cung. bIro tll' cung hinh c~n bi~n 36
4. * U xo duoi tanh mac. Kho th~y khi chup nr cung voi tnrng, Cac dAu hieu gian tiep nhu lech. d<1y cac phan phu. - Cac u ac tinh (it gap). + Cac hinh khuyet khong co cuong co boi bi xe, kh6ng d6ng nh~t. + Cac hinh tham nhiem cirng. + Cac hinh van (ung thu nhung mao). Hmh 16: U XO' dum niem mac hlnh khuySt trim, tang kieh thlfae buang tif eung Hinh17: Ung thu day tif eung , hinh khuy~t khdng cimg khfing diu 3.2.4. Cac If sot trong tif eung Trong tnrong hop ngirng thai nghen co th~ th~y tren chup tu cung. - Sot tnrng chet, hinh khuyet tron co day bam rong trong mot nr eung bien dang. - Sot rau. 3.2.5. Dinh buang tii' cung Dinh eho th~y nhirng hinh khuyet, dang hinh h9C. do cac vung dinh niem mac tnroc va sau, thir phat sau nhiem khuan. Hinh J 8: Dinh trong to' eung, hinh khuyet fi van co bi)' ro dn'o'ng vi~n nhu' hlnh then trong long to' cung 37
5. Cau hoi hreng gia ] . Neu 4 chi dinh chup nr cung voi tnrng. A . B . C D . 2. Trinh bay ky thuat chup tli cung - voi tnrng? 3. K~ 4 tai bi~n chup nr cung voi tnrng: A B C D : 4. Hay k~ 3 loai u lanh tinh thuong g~p a nr cung: A . B . C . I 38