Tài liệu ôn thi vị trí bác sĩ Đa khoa - Sản khoa - Chẩn đoán thai nghén

Nội dung text: Tài liệu ôn thi vị trí bác sĩ Đa khoa - Sản khoa - Chẩn đoán thai nghén

1. CHAN DOA.N THAI NGHEN Ml}ctieu 1. Phan tich diroc cac tri~u chimg va each chan doan thai nghen 20 toAn d§.u. 2. Trinh bay diroc cac tri~u chirng va muc dich chan doan thai nghen 20 tuan sau. 3. Nhan thirc dtroc dm quan trong viec chAn dean co thai trong quan ly thai nghen va cham soc sire khoe sinh san. " ~ N{Hdung Khi co thai CC1 tM ngirci phu nil co mot s6 thay d6i, goi la trieu chimg thai nghen. V~ lam sang ngiroi ta chia thai nghen lam 2 giai dean: - Giai doan 4,5 thang dau: c1giai doan nay cac trieu cluing lam sang thirong chua r5 rang, d~c biet la trong thang dAu. (~~;j \j;) - Giai doan 4,5 thang sau: trieu chimg lam sang dii r5 nhu cac cir dong cua thai, sa nan ducc cac phan cua thai va d~c biet nghe diroc tim thai, nen viec chAn doan xac dinh co thai khong kho khan. Muc dfch kham thai cr giai doan nay la pMt hi~n cac yeu t6 nguy co giup tien luqng cUQCde. \ » Jj) vJ) 1. Ch~n doan thai nghen 4,5 thang dau J_:!_.'-chliSi~{Z~-~~ ((~~9 1.1.1. rri~u chUng Cd n;fng: - NgMn: la nhiing thay d6i cr ph\! nil khi co thai, nguyen nhan do slJ mat thang bAng ve than kinh va nQi tiet. Tri¢u chUng khac nhau tuy rirng nguOi va rirng Ian co thai, co th~ bi~u hi~n: + Thay d6i khAu vi an, u6ng, tang tiet nuac b9t, buon nOn ho~c nOn vao bu6i sang, thIch an nhiing thuc an l~ (chua, cay, ngQt) + Thay d6i khU'u giac, sg mui tham, sf! khoi thu6c la, hay sf! nhiing mui rna truac day khOng Sf! + Thay d6i tfnh tinh, de cAu gAt, de kfch thich, kfch dQng, buon ngu, ngu nhieu, co khi mat ngu, m~t moL - D~m sAc t6 cr da: cac vet nau x~m suat hi¢n cr m~t, duang giila b\lng, num vU, quang vu bi tham l~. - TAt kinh: day la dau hi~u co gia hi giup cMn doan d6i vm nhfing ph\l nil co vong kinh deu va khoe m~ vi tAtkinh co the g~p trong mQt s6 ~nh va dnh tcylg tam than'. 1.1.1. rri¢u chUng thtfc thl: - Nhin: co nhiing vet ram nau cr tnin va 2 ben go rna (guang m~t thai ngMn), cr b\lng duang trAng giila dum r6n n6i sAm va r5 han. VU pMt trien to nhanh, quang vU xAm mAu, co nhiing h~t Montgomery n6i r5, co tM thay xuat hi~n sila non. - Sa nAn ket hqp tham am d~o: + Thay c6 tlr cung khOng thay d6i ve hinh dang va kfch thuac, nhung vi trf co tM thay d6i chut It va d~c bi~t Ia mem ra. + Than tlr cung: than tlr cung to mem r5 r~t, dau hi~u Noble, Hegar duang tfnh Ia nhiing dau hi~u quan tr<;lngMchAn doan,. + Dau hieu Noble: trong 3 thang dau til cung pMt trien thea chieu tnrac sau nhieu hon vi \'~y tlr cung co hlnh nhu qua bOng, nen khi ta Mngon tay cr rui cling ben am ~o thl tay ta ch~m den than tii cung. Luc khOng co thai tii cung co hlnh tr\l nen ngon tay d~t cr rui cling ben am d~o kh6ng ch~m den than tlr cung duqc. - 27 -
2. + Dau hieu Hega£_=khi co thai than tit cung mem r6 ret nen eo tti cung mem, c6 tit eng mem til 16 ngoai den eo. Nen khi kham se thay than tit cung va c6 tit cung nhir khong dfnh lien v6i nhau ntta rna la hai khoi rieng biet, each lam ha: ngon tay trong am dao ~t vao vung eo ti'r cung co the gap hai dau ngon tay nj'lL'qua tha ih bung Mu nhu khong bi eo ti'r cung ngan each. - Kham mo vit: niem mac am dao, cO tit cung tim so \61 mau hong hie blnh thuongkhi khong co thai. H'mh la: D~u hieu Noble Hmh Ib: Dau hieu Hegar 1.1.3. Trieu chung can lam sang: Tun sl! co mat cua HCG trong huyet thanh hogc trong mroc ti~u, phirong phap nay khong nhtmg co gia tri chAn doan thai nghen sam rna con gitip xac dinh thai thuong hay thai benh IY. Mot so phuong phap duqc sir dung: phan lffig sinh v~t (Gallimainini, Friedman Brouha) hoac phan lffig mien dich (Wide Zemzell, Quick stick, mien dich huynh quang de dinh lugng J3HCG). J3HCG ducmg tfnh ngay sau khi thV thai hai tuan, trb ve am tinh sau sau de m¢t mAn h~c sau khithai cMt tlr m¢t den hai mAn. - Sieu am: cho phep chAn doan thai sam til man thu 5 va con cho biet tlnh ~g thai, s61ugng thai trong ti'r cung va phrut phv Clla thai, thai thuOng hay thai b¢nh ly, vi trf lam t6 cua thai, tinh tuOi thai, dl! kien ngay de. 1.2. cluin doan phdn bi# Trong nhfing ngay dciu, crut chAn doan phan bi¢t v6i mOt s6 truOng hQ'p sau: - Tit kinh: phan bi¢t vai mOt s6 truang hQ'p mat kinh nhung kh6ng co thai, g~p mOt s6 truang hqp nhu mic b¢nh tam tMn, r6i lo~n n¢i tiet, m¢t s6 b¢nh phV khoa, ngum cho con bu - Nghen: phan bi¢t v6i nghen gia trong m¢t s6 truang hqp qua mong co thai nen tuemg tugng co thai cling lam cho ngum phv nu co tlnh tr~ng ngben thl!c sl! ho~c qua sf! co thai. - Tir cung to mem crut pMn bi¢t v6i: + U X(1 til cung: ch6 lam to ella trUng co the g6 len gi6ng nhu nhan X(1 til cung. + U nang bu6ng trUng: eo tit cung mem lam cho than tit cung va cO tit cung nhu rm nhau lam ta d~ nhcim than tit cung 13. u bu6ng trUng. - 28-
3. _ Ngoai ra cling can phai chan doan phan biet voi cac tnrong hop thai benh 11 trong nhfrng thing dau cua thai ky nhu chi'ra ngoai ti'r cung, chira tnmg, thai chet luu. 2. Chan doan thai nghen bon thang rum sao Trong giai doan nay viec chan doan co thai thirong khong kho khan: - Co nang: + Tit kinh van keo dai, + Bung cang ngay cang to dan len wang ling vci ngay tit kinh (voi tuoi thai). + Thai may: nguoi my eta cam nhan duqc s\I ci'r dong cua thai. 0 ngiroi con so xuat hien ttr thang thu 5, con ra tlr bon den b6n thing rum, thai dap r5 nhat tlr thing thu My tra di . - Thuc th~: + SCI nan: do chieu cao ti'r cung thay chieu cao ti'r cung wang xtmg voi tu6i thai, SCI diroc cac phan cua thai (dau, lung, tay, chan, mong thai nhi), co the thay thai nhi di dong bap benh trong mroc 6i, khi sCInan co tM thay thai cir dong. Cac phan nho cua thai nhi dong vao tay cua thdy thu6c dang kham. + Nghe duqc tim thai qua may nghe tim thai Doppler ho~c 6ng nghe g6 san khoa. Thai chua du thang nh!P tim hcri.nhanh han thai du thang. + Chan doan duqc tu6i thai dga vilo c6ng thue: Chi~u cao ti'r cung (cm) Tu6i thai (thang) = +1 4 + Dl! doan duqc CM n~g thai d\Ia vilo c6ng thuc c6 di~n: Cbieu cao ti'r cung (em) +Voog bl;mg (em) ___ x 100 (± 300 gam) TrQng luqng thai (gam) = 4 - Qn lam sang: Situ am: thay duqe cae phan eua thai nhi, do duqe kich thU0c cua thai nhi (Ung d\lng tfnh tu6i thai, can n~g cua thai), chAn doan hlnh tM cua thai nhi, chan doan duqc sg phit trien cua thai nhi trang tir eung. - 29-